KENELERİN YAŞAM SİKLUSU
Kenelerin larva, nimf ve kan emmemiş ergin formları olmak üzere 3 tip yaşam formu vardır. Konak hayvan vücudu dışında geçirdikleri uzun bekleme dönemlerinde soğuk, kuraklık ve diğer kötü çevre koşularına aylarca dayanırlar.
KENELER HAKKINDA
- Keneler morfolojik olarak diğer artropotlardan farklı olup vücutları tek bir parçadan oluşmuştur
- Keneler evcil hayvanların üzerinde ve dışarıda yaşayan kan emici parazitlerdir
- Kene enfestasyonları köpekler için özellikle önem taşır. Kedilerde daha az rastlanırlar.
- Kene sorunu artış göstermektedir ve ciddi sağlık sorunlarına yol açmaktadır. Keneler hem insanlara hem de hayvanlara hastalık bulaştırır
- Köpeklerin %15’inde kene vardır1. Bilinenden daha yaygındır.
KENELER EVCİL HAYVANLARA NASIL BULAŞIR?
Keneler Türkiye’nin her bölgesinde bulunabilir ve evcil hayvanınıza bulaşabilirler. Bu parazitler yalnızca kırsal alanlarda değil, büyük şehirlerde de bulunurlar. Özellikle köpeklerin en çok dolaşmayı sevdikleri açık alanlarda gözlenirler.
Keneler, temasla hayvanın üzerine atlar ve derisini ısırarak bulunduğu yere sıkıca yapışıp üzerinde kalır. Köpek keneleri çoğunlukla 3 veya 2 konakçılıdır.
Türkiye’de köpeklerde bulunduğu bildirilen kene türleri:
- Ixodes ricinus,
- Rhipicephalus sanguineus, R. bursa, R. turanicus,
- Dermacentor marginatus,
- Haemaphysalis punctata, H. otophila, Hyalomma plumbeum
- Argas reflexus.
Türkiye’de kedilerde rastlanan kene türleri:
- Ixodes ricinus,
- Rhipicephalus sanguineus,
- Haemaphysalis sulcata.
Bu türlere diğer hayvanlarda da rastlanabilir. Aslında, başka hayvan türlerine adapte olup aynı zamanda kedi köpeklerde de rastlanabilen başka kene türleri de vardır (Örneğin: Ixodes holocyclus, sığır kulak kenesi Otobius megnini).
EVCİL HAYVANLAR HANGİ AYLARDA TEHLİKE ALTINDADIR?
Kene tehlikesi yıl boyunca devam eder. Ancak ilkbahardan itibaren istila riski çok yüksektir. Nisan'dan Ekim'e kadar çalılıklarda, otlar üzerinde serbestçe yaşar, kan emebilecekleri bir konakçıda kanca benzeri ısırma organelleri ile deriyi delerek gömülürler.
Evcil hayvanınızı, aylık olarak, keneleri öldüren bir damla ile tedavi ettirmelisiniz.
KENELERİN ZARARLARI NELERDİR?
- Kene ile geçen hastalıkların en yüksek bulaşma riski kene yapıştıktan sonraki 48 saat içinde başlar.
- Keneler ciddi hastalık mikroplarını bünyesinde taşırlar ve bulaştırırlar.
- İnsan ve hayvanlarda rastlanan yüzlerce hastalığın keneler tarafından bulaştırıldığı bilinmektedir.
KENE KAYNAKLI HASTALIKLAR
-
Lyme Hastalığı
İnsan ve hayvanları etkileyen Borrelia burgdorferi bakterisinin neden olduğu bir hastalıktır. Hastalığın klinik bulguları ani topallık, iştah kaybı, ateş, yorgunluk, depresyon, artritis ve şiddetli ağrıdır. -
Babesiosis
Enfeksiyonunun bulaşmasından 1-3 hafta sonra konakçıda ateş, giderek artan durgunluk, anemi, mukoza ve göz kapaklarında sarılık, dalak şişmesi ve kan işeme belirtileri meydana gelir. -
Ehrlichiosis
Klinik belirtileri iştah kaybı, ateş, anemi ve tromboz tablosudur. -
Anaplasmosis
Hastalığın klinik belirtileri ateş ve huzursuzluk halidir. -
Hepatozoonosis
Enfekte köpeklerin çoğunda klinik bulgu yoktur. Hastalığın klinik belirtileri; depresyon, ateş, kilo kaybı, halsizlik gibi bulgulardır.
SEYAHAT ÖNCESİ KENELERİN FARKINDA OLUN
Evcil hayvanlarınızda düzenli olarak kene kontrolü yapmanız gerekmektedir. Tatilde köpeğinizi yanınıza almayı düşünüyorsanız, bu kan emici parazitlerin farkında olmanız önemlidir; keneler evcil hayvanınıza hastalık bulaştırırlar
Bir yurtdışı seyahatinden sonra ve/veya evcil hayvanınız üzerinde bir kene gördükten sonraki birkaç gün içerisinde aşağıdaki klinik belirtilerden herhangi birisi oluşursa bu durumu hemen veteriner hekiminize bildiriniz:
- Ateş
- Topallık
- İştah kaybı
- Şiddetli ağrı
- Eklemlerde şişme ve artritis
- İlgisizlik ve depresyon
- Öksürük